Trong những năm gần đây, thị trường tên miền toàn cầu không ngừng mở rộng và trở thành một phần thiết yếu của nền kinh tế số. Theo báo cáo năm 2024, tổng giá trị thị trường tên miền toàn cầu đạt khoảng 9,5 tỷ USD, dự kiến sẽ cán mốc 15 tỷ USD vào năm 2033, tương ứng mức tăng trưởng bình quân hơn 5% mỗi năm (businessresearchinsights.com). Dữ liệu khác cũng cho thấy số lượng tên miền được đăng ký toàn cầu đã đạt hơn 369 triệu vào năm 2023, và được dự báo tăng lên gần 465 triệu vào năm 2033 (GlobeNewswiredatahorizzonresearch.com). Tốc độ phát triển của các tên miền theo mã quốc gia (ccTLDs) như .vn cũng không hề kém cạnh, với mức tăng trưởng dao động quanh 3,4% mỗi năm (nominus.comGlobeNewswire). Những con số này phản ánh rõ rằng, trong kỷ nguyên số, nhu cầu nhận diện thương hiệu, bảo vệ bản quyền số và tối ưu hóa tìm kiếm không ngừng thôi thúc doanh nghiệp khắp thế giới, kể cả ở Việt Nam, phải chủ động sở hữu và quản lý tên miền một cách bài bản.

Không dừng lại ở việc tăng số lượng đơn thuần, thị trường tên miền còn chứng kiến sự dịch chuyển về chất. Sự gia tăng của các tên miền chuyên dụng như .tech, .ai hay .shop phản ánh xu hướng doanh nghiệp hướng tới những định danh hợp thương hiệu và dễ ghi nhớ (businessresearchinsights.commarketgrowthreports.comHostinger). Trong đó, nổi bật nhất phải kể đến .ai – bắt nguồn từ mã quốc gia Anguilla – đã trở thành biểu tượng của ngành công nghệ, sự bùng nổ AI trên toàn thế giới đã khiến lượng đăng ký .ai tăng mạnh mẽ HostingerTechRadar. Tương tự, các tên miền mới (nTLDs – bao gồm .shop, .online, .app, v.v.) cũng ghi nhận mức tăng ổn định và quan trọng trong cơ cấu tổng thể Afnicmarketgrowthreports.comWikipedia.

Trước bối cảnh đó, cơ hội mở ra ngay trước mắt doanh nghiệp Việt Nam. Nền kinh tế số đang tăng trưởng ngoạn mục tại Việt Nam, với tốc độ thương mại điện tử ấn tượng – từ khoảng 13,7 tỷ USD năm 2021, dự kiến tăng lên 32 tỷ USD vào năm 2025 và thậm chí có thể tiến tới 43 tỷ USD Wikipedia. Mỗi doanh nghiệp Việt Nam khi mở rộng sang các thị trường quốc tế đều cần một dấu hiệu nhận diện đáng tin cậy. Việc sở hữu một tên miền quốc gia .VN, kết hợp với tên miền quốc tế phù hợp, sẽ giúp họ khẳng định bản sắc, tạo dựng niềm tin với khách hàng nội địa và quốc tế. Một tên miền .VN mang lại lợi thế trong SEO địa phương, giúp website dễ dàng xuất hiện ở vị trí cao khi người dùng Việt Nam tìm kiếm TechRadar.

Không chỉ đơn thuần là địa chỉ, tên miền đang dần trở thành tài sản số có giá trị. Thị trường mua bán tên miền sau đăng ký (domain aftermarket) đã ghi nhận doanh thu lên đến 185 triệu USD vào năm 2024, tăng hơn 30% so với năm trước đó Wikipedia. Trong đó, tên miền ccTLD, ví dụ như .ai, ghi nhận sự tăng trưởng doanh thu tới 107%, cho thấy mức độ hấp dẫn ngày càng tăng của những tên miền giàu ý nghĩa thương hiệu Wikipedia. Nhiều doanh nghiệp Việt nếu nhận thức rõ điều này có thể chủ động đăng ký các tên miền đặc trưng, bổ trợ cho thương hiệu, tránh bị chiếm dụng và tiết kiệm được chi phí sau này.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, cạnh tranh không chỉ nằm ở sản phẩm mà còn ở dấu ấn số. Một doanh nghiệp sử dụng tên miền dễ nhớ, gắn gọn, có định dạng phù hợp sẽ dễ ghi dấu hơn trong tâm trí khách hàng. Các công ty startup công nghệ có thể ngậm trái ngọt từ gTLD như .tech, .app hay .io để khẳng định bản sắc đổi mới. Các doanh nghiệp truyền thống lại cần chú trọng kết hợp giữa .VN để giữ gốc thị trường nội địa và .com hoặc .net để mở rộng ra quốc tế.

Để không bị bỏ lại, các nhà đăng ký tên miền tại Việt Nam cần nâng cấp dịch vụ theo hướng toàn diện. Trước hết, họ phải hỗ trợ khách hàng trong việc lựa chọn tên miền phù hợp với chiến lược thương hiệu và thị trường mục tiêu. Không để doanh nghiệp mua một tên miền vô cảm, nên tư vấn kết hợp cùng lúc các tùy chọn .vn, .com, và các gTLD mới chùm – điều này giúp bảo vệ thương hiệu về lâu dài.

Tiếp theo, việc tích hợp các dịch vụ đi kèm mang ý nghĩa rất quan trọng. Khách hàng ngày nay không chỉ cần tên miền mà muốn được cung cấp giải pháp trọn gói: hosting tốc độ cao, bảo mật SSL, backup, và DNS thông minh như GeoDNS, DNSSEC để đảm bảo an toàn và hiệu suất truy cập quốc tế Grand View Researchdatahorizzonresearch.com.

Các nhà đăng ký có thể khai thác tiềm năng tăng trưởng đáng kinh ngạc của các dịch vụ quản lý DNS tại châu Á – Thái Bình Dương, nơi thị trường dự báo tăng trưởng đến 20,2% mỗi năm từ 2025 đến 2030 và đạt quy mô hơn 1 tỷ USD vào 2030 Grand View Research. Điều này chứng tỏ nhu cầu về DNS tiên tiến, đặc biệt là GeoDNS giúp phân phối việc truy cập dựa theo địa lý, là giải pháp rất phù hợp cho các doanh nghiệp hướng tới thị trường quốc tế.

Một hướng đi khác liên quan đến các công nghệ đột phá như DNS phân tán (decentralized DNS), được xây dựng trên nền blockchain và IPFS, nhằm giải quyết những điểm yếu của hệ thống DNS hiện tại như tập trung, dễ bị tấn công, hay chi phí vận hành cao arXiv. Các nhà đăng ký tên miền có thể nghiên cứu và hợp tác triển khai dạng dịch vụ dự phòng hoặc bổ trợ cho hệ thống DNS hiện hành, qua đó nâng cao tính bảo mật và chất lượng dịch vụ.

Đổi mới dịch vụ cũng cần đi đôi với quản trị phạm vi thương hiệu số. Các nhà đăng ký có thể cung cấp thêm dịch vụ giám sát tên miền, phát hiện sớm các hành vi giả mạo hoặc đăng ký tên miền tương tự để bảo vệ khách hàng. Khi thị trường tranh chấp tên miền (domain disputes) ngày càng sôi động – số lượng tranh chấp tại WIPO tăng 7% trong năm 2023, trong đó khoảng 82% đưa lại kết quả chuyển tên miền cho chủ sở hữu hợp pháp – dịch vụ giám sát và hỗ trợ tranh chấp trở nên giá trị Hostinger.

Việc này không chỉ bảo vệ uy tín thương hiệu cho doanh nghiệp, mà còn củng cố niềm tin vào hệ sinh thái số trong nước. Nó giúp doanh nghiệp yên tâm đầu tư vào thị trường số, biết rằng họ không đơn độc khi gặp rủi ro.

Quay lại với bối cảnh vĩ mô, khi chuyển đổi số đang là ưu tiên quốc gia, mỗi doanh nghiệp Việt đăng ký tên miền .VN không chỉ làm thương hiệu mà còn góp phần vào xây dựng hạ tầng số quốc gia. Họ tham gia vào một hệ sinh thái số có tổ chức, có quản lý, góp phần vào việc khẳng định chủ quyền số. Khi nhiều doanh nghiệp hưởng ứng chủ trương “quốc gia số – kinh tế số – xã hội số”, thì chính mỗi tên miền .VN là một khối gạch xây nên bản đồ số Việt Nam tươi sáng hơn.

Tóm lại, thị trường tên miền toàn cầu đang bùng nổ với quy mô tăng trưởng mạnh và sự đa dạng hóa đáng chú ý của các TLD, mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp Việt để định vị thương hiệu xuyên biên giới. Tuy nhiên, để tận dụng tốt cơ hội đó, các nhà đăng ký tên miền trong nước cần hành động mạnh mẽ: nâng cao dịch vụ, cung cấp giải pháp toàn diện, hỗ trợ bảo vệ thương hiệu và tích hợp công nghệ mới.

Doanh nghiệp Việt nếu biết chủ động, thì có thể biến tên miền từ một dãy ký tự thành tài sản chiến lược, là cánh cửa mở ra thị trường toàn cầu. Và các nhà đăng ký chính là những người kiến tạo nền móng cho cánh cửa đó.

Nguồn: Tham khảo tổng hợp