Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành Thông tư số 21/2021/TT-BTTTT (Thông tư 21) ngày 08/12/2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 24/2015/TT-BTTTT ngày 18/8/2015 quy định về quản lý và sử dụng tài nguyên Internet. Việc ban hành Thông tư 21 nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý trong phát triển tài nguyên Internet quốc gia gắn với mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội và chuyển đổi số trong giai đoạn tới. Thông tư có hiệu lực thi hành kể từ 07/02/2022.

Hiện thực hóa mục tiêu phổ cập tên miền “.vn” tới toàn dân

Điểm mới trong Thông tư 21 là định hướng mở rộng không gian phát triển cho tên miền quốc gia Việt Nam “.vn”, gắn với mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội và chuyển đổi số. Cụ thể, mở thêm 3 đuôi tên miền cấp 2 dùng chung gồm: ID.VN dành cho cá nhân là công dân Việt Nam đăng ký để sử dụng cho các hình ảnh, sản phẩm, thương hiệu cá nhân trên môi trường mạng; IO.VN dành cho tổ chức, cá nhân đăng ký để sử dụng cho các ứng dụng công nghệ số, nền tảng, dịch vụ trên môi trường mạng; AI.VN dành cho tổ chức, cá nhân đăng ký để sử dụng cho các hoạt động, dịch vụ liên quan đến lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Mục đích của việc mở thêm 3 đuôi tên miền cấp 2 dùng chung là tạo ra các không gian tên miền mới phù hợp hơn với xu thế phát triển công nghệ, thuận tiện hơn cho người dùng, hướng tới mục tiêu phổ cập tên miền tới toàn dân, đưa người dân lên không gian mạng với tên miền riêng. Đáng chú ý, Thông tư mới cũng bổ sung quy định ưu tiên trong đăng ký sử dụng tên miền dưới .ID.VN đối với chủ thể cá nhân là công dân Việt Nam có tuổi đời từ 18 đến 23; ưu tiên trong đăng ký sử dụng tên miền dưới .BIZ.VN với chủ thể tổ chức là doanh nghiệp mới thành lập, hộ kinh doanh để thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp, phát triển kinh tế số.

Thông tư mới cũng quy định mở rộng thêm tiếng Việt dưới toàn bộ các đuôi tên miền dùng chung dưới “.vn”, thay vì chỉ triển khai tên miền tiếng Việt cấp 2 dưới tên miền “.vn” như hiện tại.

Đồng thời, theo quy định mới, vòng đời tên miền “.vn” được điều chỉnh theo hướng thu ngắn khoảng thời gian chờ giải phóng tên miền không tiếp tục gia hạn sử dụng (từ 35 ngày kể từ ngày tên miền hết hạn sử dụng xuống còn 25 ngày) nhằm tăng hiệu quả tái sử dụng tên miền quốc gia “.vn”.

Tạo thuận lợi tối đa cho đăng ký sử dụng tài nguyên Internet

Thông tư số 21 đã hiện thức hóa việc ứng dụng hoàn toàn phương thức điện tử, hồ sơ điện tử, số hóa, ứng dụng công nghệ số trong đăng ký, sử dụng tài nguyên Internet Việt Nam, trong đó có tên miền quốc gia “.vn”; đơn giản hóa quy trình đăng ký, sử dụng để tạo thuận lợi tối đa cho chủ thể.

Thông tư quy định sử dụng mặc định phương thức trực tuyến trong đăng ký tên miền “.vn”, địa chỉ IP, số hiệu mạng ASN; ứng dụng hoàn toàn hồ sơ điện tử.

Đồng thời, ứng dụng công nghệ mới, liên thông cơ sở dữ liệu để thu thập, kiểm tra, đối chiếu, đảm bảo sự khớp đúng giữa thông tin nhận biết khách hàng; kiểm soát hồ sơ, dữ liệu và tránh giả mạo.

Thông tư 21 cũng bổ sung các trường hợp cho phép đổi tên chủ thể đăng ký sử dụng tên miền “.vn”, IP/ASN, bao gồm hoạt động mua bán, góp vốn, cổ phần giữa các doanh nghiệp hoặc chuyển đổi chức năng, nhiệm vụ giữa công ty mẹ, công ty con dẫn tới sự thay đổi quyền đăng ký sử dụng tên miền, địa chỉ, ASN. Quy định hiện nay mới chỉ cho phép các trường hợp tổ chức lại doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp, do đó chưa đáp ứng được nhu cầu thực tiễn.

Củng cố quy định quản lý đối với tên miền quốc tế trên tinh thần quản lý bình đẳng, đồng bộ giữa tên miền “.vn”, tên miền quốc tế.

Thông tư 21 củng cố quy định quản lý đối với tên miền quốc tế trên tinh thần quản lý bình đẳng, đồng bộ  giữa tên miền “.vn”, tên miền quốc tế trên tinh thần quy định về dịch vụ kinh doanh có điều kiện tại Luật Đầu tư 2020.

Cụ thể, Thông tư 21 bổ sung quy định về nguyên tắc đăng ký, sử dụng tên miền quốc tế. Theo đó, không được đăng ký sử dụng cũng như cấp phát các tên miền xâm phạm đến chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia hoặc vi phạm đạo đức xã hội, thuần phong, mỹ tục của dân tộc. Các tổ chức, cá nhân không liên quan không đăng ký sử dụng tên miền là tên gọi của tổ chức Đảng, cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị – xã hội… tương tự như quy định áp dụng đối với tên miền “.vn”

Thông tư 21 cũng đồng bộ quy định về trình tự tạm ngừng hoạt động, thu hồi đối với tên miền có vi phạm trong đăng ký sử dụng, áp dụng cho cả tên miền “.vn” và tên miền quốc tế; làm rõ thời điểm báo cáo đăng ký, sử dụng tên miền quốc tế.

Củng cố các quy định về đăng ký sử dụng tên miền dành cho cơ quan nhà nước; việc giữ chỗ, bảo vệ tên miền

Thông tư 21 cũng chuẩn hóa thêm các quy định mang tính quản lý, gồm đăng ký sử dụng tên miền dành cho cơ quan nhà nước (“.gov.vn”), bảo vệ giữ chỗ tên miền, giữ nguyên hiện trạng tên miền.